Studeren met Dyslexie

Als de associatieve geest en het over elkaar heen tuimelen van gedachten bij lezen en schrijven een belemmering vormen, is het belangrijk de hersenen tot rust te brengen. Dan is er meer ruimte voor geconcentreerde aandacht.

Een lage en rustige buik-/flankademhaling kan je focus/concentratie versterken.
Een goede zit- en stahouding geeft een goede bloeddoorstroming naar je hersenen. De zuurstofvoorziening naar je hersenen is optimaler. Niet te veel en niet te weinig.
Het helpt je om niet ‘weg te vliegen’ in allerlei associaties.
Lees en schrijf op de momenten dat je fit bent. Gebruik goed licht en lees of schrijf niet te lang achter elkaar.
Regelmatig sporten en/of meditatie kan ook helpen om je focus te versterken.
Aangename muziek en andere omgevingsfactoren helpen ook om je focus op je taak gericht te houden.
Plan bewust je pauzes! Na een bepaalde tijd intensief bezig te zijn geweest zakt je concentratie en het is dan van belang de je jezelf weer oplaadt.

Leesproblemen Groep 3

Door middel van een ‘voorschotbenadering’ in groep 2 kunnen leesproblemen in groep 3 voor een groot gedeelte worden voorkomen. Het inprenten van letters, het waarnemen van heel eenvoudige woordjes, gebeurt voornamelijk in de rechterhersenhelft. Het auditieve (via het gehoor) en talige verwerken van wat je op dat moment visueel waarneemt, vindt plaats in de linkerhersenhelft: waar het taalcentrum gelokaliseerd is. Dit geeft aan hoe ontzettend belangrijk het is dat de signalen van de ene naar de andere hersenhelft soepel en vlot kunnen worden doorgegeven.

En dat is waar het veel kinderen met dyslexie aan mankeert: het corpus callosum (= de hersenbalk), die de twee hersenhelften met elkaar verbindt en zorgt voor de overdracht van informatie, werk niet goed. Veel hardop lezen (kilometers maken) en veel schrijven zorgen ervoor dat de informatieoverdracht van de hersenbalk beter gaat. Oefening baart kunst, ook in dit geval. Perfectie is niet het hoofddoel. Nieuwsgierigheid, interesse en vooral plezier zijn veel belangrijker. Juist daar is zelfvertrouwen in te vinden.

Dyslexie bij volwassenen

Zie ook bij studeren met Dyslexie w.b. meer ruimte creëren voor geconcentreerde aandacht.
Acceptatie en het bewustworden van de associaties en het onderscheiden wanneer ze een last of juist een lust zijn, is heel belangrijk.
Als het niet lukt je associaties te stoppen, loop een rondje, neem iets te drinken (liefst water) en probeer het opnieuw.
Lees al lopend en hardop. Lopen haalt de onrust uit het hoofd en het lichaam weg.
Als je merkt dat je niet kunt lezen zonder dat je afgeleid wordt, stop dan met lezen en doe het een andere keer. Sta jezelf toe en vertrouw erop, dat er wel een geschikt moment komt waarop je de tekst zonder afleiding kunt lezen.
Gebruik korte en overzichtelijke zinnen (5 – 6 woorden)
Gebruik de spellingchecker en als het kan een grammatica-controle van het tekstverwerkinsprogrammma.
Print een mailtje eerst uit. Herlees het en stuur het dan pas weg. Laat belangrijke teksten of mail door iemand anders nalezen voor je het opstuurt.
Praat eerst hardop tegen jezelf (of een ander) over wat je op wilt schrijven.

Hulpmiddelen bij Dyslexie

In het basisonderwijs krijgen kinderen met leesproblemen gerichte ondersteuning. Sommige scholen hebben een dyslexieprotocol, waarin staat hoe zij omgaan met dyslexie. In het zorgplan van de basisschool staat welke methoden en hulpmiddelen de school gebruikt voor dyslectische leerlingen.

Dyslexie in het voorgezet onderwijs:

Vaker een mondelinge toets krijgen
Extra examentijd krijgen
Gebruik maken van hulpmiddelen, zoals daisyspeler of een computer met spellingcontrole.
Extra begeleiding krijgen bij lezen, spelling of taal. Dit gebeurt vaak in samenwerking met een onderwijsbegeleidingsdienst of een remedial teacher/gespecialiseerd logopedist.

Vorm en grootte van het lettertype
Contrast tussen tekst en achtergrond
De dichtheid of opbouw van een tekst.

De mate waarin dyslectici moeite hebben met het technische lezen en behoefte aan een bepaalde lay-out, verschilt per individu. Het is belangrijk dat je voor jezelf onderzoekt wat jij prettig vindt. Daarin experimenteren kan resulteren in dat je op de computer het lettertype groter weergeeft, een andere achtergrondkleur kiest, grote letterboeken gaat lezen of overstapt op luisterboeken. Uit ervaring is voor het lezen van vooral informatieve teksten het volgende van belang:

Een open lettertype met voldoende corpsgrootte
Geen schitterende contrasten (niet zwart op wit), maar bijvoorbeeld donkerblauw op lichtgeel.
Teksten die enkel aan de linkerkant zijn uitgelijnd.
Ruimte tussen de alinea’s
Geen grote lappen tekst

Leerproblemen aanpakken

Dyslexie op zich is niet te genezen.
Ga bewust om met je spanningsboog. Ga na hoe lang je effectief achter elkaar kunt werken. Houdt korte pauzes, waarin even rondgelopen kan worden, maar zorg ervoor dat je niet in een ander onderwerp verdiept raakt.
Zorg dat je goed in je lijf zit. Ook tijdens het werk is een goede zit- en stahouding nuttig om voldoende zuurstof naar je hersenen te krijgen. Houd je voeten goed op de grond en let op je lage buik-/flankademhaling.
Zorg dat je regelmatig beweegt. Dit is niet alleen goed voor je conditie, maar het zorgt er ook voor dat je hersenen geactiveerd worden.
Doe moeilijke dingen op gemakkelijke tijdstippen. Schrijf- en leeswerk vragen veel concentratie. Het is belangrijk dit soort taken te doen op momenten dat je fit bent.
Let op goede voeding, matig drankgebruik en voldoende nachtrust.
Creëer een rustige werkomgeving. Veel dyslectici zijn snel afgeleid. Weet waar je last van kunt krijgen en voorkom het.
Zet eventueel muziek op je oren, die je concentratie bevordert.